เที่ยวเลยชมงานเทศกาล
งานประเพณีไทยนั้นมีทุกจังหวัดทั่วประเทศไทยอยู่แล้ว และในแต่ละจังหวัดก็จะมีประเพณีที่มีชื่อเสียงเป็นเอกลักษณ์ที่ต่างกันออกไป และในบางจังหวัดก็อาจจะมีประเพณีที่คล้ายกันได้ไม่แปลกอะไรไทยเหมือนกัน สำหรับจังหวัดเลย ก็มีประเพณีหลากหลายให้นักท่องเที่ยวได้เข้ามาสัมผัสร่วมกิจกรรมทางการท่องเที่ยวแบบเชิงวัฒนธรรมและที่โดดเด่นมากที่สุดของประเพณีเลยนั่นจะเป็น”ประเพณีแห่งผีตาโขน” โด่งดังมากทั้งในประเทศไทยเองและดังไกลไปถึงต่างประเทศแล้ว แต่ก็ยังมีอีกหลายประเพณีที่สำคัญและน่าเที่ยวไม่แพ้กันเรามาดูกันว่ามีอะไรบ้างประเพณีแห่งผีตาโขน ประเพณีนี้เริ่มมานานมากคงจะหลายร้อยปีแล้วละเพราะว่ายังหาหลักฐานไม่ได้ว่าเริ่มตั้งแต่ตอนไหน แต่คาดว่าคงจะมาพร้อมๆกับบุญบั้งไฟกับงานบุญพระเวสสันดรก็ได้ เราย้อนไปถามใครก็ไม้ได้ด้วยสิ เอาเป็นว่ามีมานานคู่จังหวัดเลยก็แล้วกัน ที่จริงประเพณีแห่งผีตาโนของชาวเลยนั้นมันก็คล้ายกับบางประเพณีจากทางฝั่งประเทศ สปป.ลาวคือ การไหว้บรรพบุรุษแต่ก็ไม่แน่มันอาจจะมาจากฝั่งเดียวกันก็ได้ เพราะว่ามันอยู่ติดกับประเทศลาวอยู่แล้ว
ในบางเรื่องเล่าก็บอกว่าผีตาโขนนั้นมันเพี้ยนมาจาก ผีตามคน ก็คือเป็นพวกผีที่แปลงมาเป็นคนเพื่อไปส่งพระเวสสันดรกัลพระนางมัทรี เพี้ยนมาอีกเป็น ผีตาขน แล้วก็สุดท้ายจึงได้เพี้ยนหนักเลยมาเป็นผีตาโนจนถึงตอนนี้ และคงไม่เพี้ยนอีกแล้วกระมัง
ผีตาโขนเรารู้จักกันดีในรูปของการสวมใส่หน้ากากที่มีรูปลักษณ์ต่างๆดูหลอนๆแต่ก็สวยงามดี เต็มไปด้วยสีสันสวยงาม คนที่สวมหน้ากากก็จะมีการแต่งตัวให้เข้ากับหน้ากากด้วยจากนั้นก็จะมารวมตัวกันเพื่อแห่และ แสดงท่าทาง กิริยาต่างๆตามบทบาท คนอำเภอด่านซ้ายเรื่องประเพณีผีตาโขนว่า “บุญหลวง” และในแต่ละปีจะจัดงานประเพณีขึ้นอยู่ 3 วัน โดยจะมีกิจกรรมให้ร่วมสนุกกันทั้งกลางวันและกลางคืนที่วัดด่านซ้าย จังหวัดเลย นักท่องเที่ยวสามารถไปเที่ยวชมได้ทุกปีในช่วงเทศกาล
งานประเพณีนมัสการพระธาตุศรีสองรัก งานนี้ก็ยิ่งใหญ่และสำคัญไม่แพ้กันเลยใครอยากจะมาเที่ยวชมพร้อมนมัสการพระธาตุศรีสองรักมาที่จังหวัดเลยช่วงเดือนพฤษภาคมของทุกปีก็จะได้ร่วมกันกิจกรรม โดยงานนี้จัดเพื่อให้ประชาชน ให้นักท่องเที่ยวได้บูชาพระธาตุศรีสองรัก พร้อมทั้งทำความสะอาด บูรณะซ่อมแซม ให้วัดนี้อยู่คู่กับชาวเมืองเลยไปนานๆ
ตามความเชื่อของชาวเมืองเลยอำเภอด่านซ้ายแล้วการจัดงานประเพณีนมัสการพระธาตุศรีสองรักขึ้นนั้น ทำให้ดำรงซึ่งวัฒนธรรมอันเก่าแก่ของชาวด่านซ้ายเอาไว้ ที่ทำกันมาตั้งแต่สมัยอดีตกาลเพื่อให้คนรุ่นใหม่ได้สืบทอด เชื่อว่าจะทำให้มีความสุขตลอดปี รอดปลอดภัยจากอันตราย และทำให้อากาศดีฝนตกตามฤดูกาล ชาวบ้านทำมาหากินได้สะดวก สำหรับงานประเพณีนี้นักท่องเที่ยวจากทั่วมุมโลกสามารถเข้าร่วมกิจกรรมได้ทำให้ชาวโลกรู้ว่าด่านซ้ายยังคงมีดีหลายอย่าง และทำให้ประณีเป็นที่รู้จักต่อไปอย่างกว้างขวางมากขึ้น คนรุ่นใหม่ให้ความสนใจและสืบทอดประเพณีไปตราบนานเท่านาน
เทศกาลงานแสดงดอกไม้เมืองหนาว สำหรับงานนี้เอาใจคนที่ชอบดอกไม้และฤดูหนาวโดยเฉพาะ สามารถมาเที่ยวชมดอกไม้เมืองหนาวจังหวัดเลยได้ที่ สนามหน้าที่ว่าการอำเภอภูเรือ ภายในงานยังมีการจัดจำหน่ายพันธุ์ไม้สินค้าโอท็อป หัถกรรมท้องถิ่นของชาวจังหวัดเลยให้ได้จับจ่ายซื้อไปเป็นของใช้ของฝากกัน
ยังมีกิจกรรมอื่นๆนอกจากการชมความสวยงามของดอกไม่ถ่ายภาพกันให้เพลินใจ ก็จะได้ชื่นชมความงามของเหล่านางงามแม่คะนิ่งที่มีการจัดประกวดขึ้นทุกปีที่ภูเรือ และยังมีการแสดงอื่นๆอีกมากมายเช่น การแสดงดนตรีพื้นเมือง ดนตรีสากล อื่นๆเพียบ เรียกได้ว่านักท่องเที่ยวมาแล้วไม่มีเบื่อกันเลยทีเดียว
สำหรับหนาวนี้ใครยังไม่รู้จะไปไหนมาเที่ยวงานเทศกาลดอกไม้เมืองหนาวของจังหวัดเลยได้ จากนั้นต่อไปต่อกันที่สถานที่ท่องเที่ยวอื่นๆของเลยที่อยู่ไม่ไกลกันนี้อย่างสบายๆเลย ที่พักหาง่ายราคาถูกสะอาด อาหารอร่อย ประชาชนใจดี มาเที่ยวกันนะมาเที่ยวที่จังหวัดเลย
งานแห่เทียนออกพรรษาเชียงคาน เป็นอีกงานที่น่ารักน่าชม แม้ว่าจะเป็นงานประเพณีไม่ใหญ่มากนักแต่ก็มีความสำคัญสำหรับชาวเชียงคานและชาวจังหวัดเลยเป็นอย่างมาก โดยจะมีการแห่ต้นเทียนในลักษณะของปราสาทอีกอย่างจะเรียกว่าเป็นการแห่ปราสาทผึ้งเชียงคานก็ได้ จะมีขบวนแห่สวยงามพร้อมนางนางประจำต้นเทียนหรือปราสาท เอาใจนักท่องเที่ยวที่ชอบการถ่ายภาพมากๆ
ใครที่อยากจะเห็นกิจกรรมในช่วงออกพรรษาของชาวเชียงคานก็สามารถมาชมกันได้ในช่วงวันออกพรรษาเลย อาจจะไม่ใหญ่เป็นกิจกรรมของจังหวัดแต่เป็นอีกกิจกรรมที่จะพลาดไม่ได้เช่นกัน มาแวะพักที่เชียงคานดื่มด่ำบรรยากาศดีๆริมโขงและร่วมกิจกรรมออกพรรษาไปพร้อมกับสัมผัสวิถีชีวิตชาวเชียงคานอย่างแท้จริง
ประเพณีแห่ผีขนน้ำ จัดที่บ้านนาซ่าว อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย ซึ่งก็จะดูคล้ายกับผีตาโขนแต่ไม่ใช่อาจจะเหมือนตรงที่เป็นผีเหมือนกัน ไม่รู้ว่าเริ่มกันมาตั้งแต่สมัยไหนเพราะว่ามันนานมากแล้วแถมยังไม่ได้บรรทึกเอาไว้อีกด้วย ชาวบ้านนาซ่าวจังหวัดเลยก็คือคนกลุ่มน้อยเผ่าไทยพวนนั่นเอง ก็มาจากประเทศลาวนั่นแล พากันอพยพมาอยู่ที่นี่เพราะเห็นว่าเป็นพื้นที่มีความอุดสมบูรณ์ดี แต่ในสมัยนั้นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจก็คงจะเป็นผี ซึ่งกล่าวเรียกสิ่งที่มองไม่เห็นอาจจะเป็นผีคนที่ตายไปแล้วคือบรรพบุรุษ
จุดมุ่งหมายของงานประเพณีแห่ผีขนน้ำก็จะเป็นการไหว้บรรพบุรุษนั่นเอง ก็คือการเลี้ยงข้าวผี และจะมีการสื่อสารผ่านร่างทรงด้วย โดยก่อนจะจัดงานนั้นจะมีการบอกกันว่าในปีนี้จะมีการจัดงานประเพณีนะ ชาวบ้านทุกคนจะต้องเตรียมอาหาร ข้าว มาร่วมกันประกอบพีธีตรงบริเวณศาลเจ้าปู่ประจำหมู่บ้าน และพอจบการเลี้ยงข้าวผีแล้วจากนั้นก็จะเป็นกิจกรรมการสนุกสนานของชาวบ้านที่ร้อง รำ เต้น กันไป
ในการละเล่น ร้องรำของผีขนน้ำนั้นจะมีการแต่งตัวและสวมหน้ากากที่ทำจากไม้ หน้ากากจะมีรูปลักษณ์ต่างๆ มีลาย สวยงามแฝงความน่ากลัวไปด้วย และการแต่งตัวนั้นก็ทำมาจากผ้าเก่าๆที่ไม่ใช้แล้วมาตัดแต่ง พร้อมทั้งมีเครื่องดนตรีด้วยจะป็นการเคาะขอลอ โป่ง ทำการมัดไว้ติดกับตัวผีขนน้ำ และแห่กันไปเป็นขบวนสวยงามสนุกสนาน
นักท่องเที่ยวที่อยากจะมาชมประเพณีแห่ผีขนน้ำก็ได้กันได้เลย จะมีการจัดงานขึ้นประมาณช่วง แรม 1 – 3 ค่ำของวันพ็ญเดือนหก หรือวันวิสาขบูชานี่เอง โดย งานนั้นจะมี 3 วัน จัดงานทุกปีมากันได้เลย ชาวบ้านนาซ่าวและชาวจังหวัดเลยยินดีต้อนรับ
ประเพณีบุญบั้งไฟล้านเอราวัณ จังหวัดเลย งานบุญบั้งไฟนับกว่าเกือบทุกจังหวัดในภาคอีสานนั้นจะจัดขึ้นอยู่ทุกปีเพื่อเป็นการขอฝนจากเทวดา บางที่ก็จะเป็นบั้งไฟหมื่น บั้งไฟแสน แต่ที่นี่จะเป็นบั้งไฟล้านซึ่งมีขนาดใหญ่มาก เป็นงานบุญเดือนหกของชาวเลยที่ยิ่งใหญ่มาก มีนักท่องเที่ยวจากทั่วสารทิศมาชมงาม ในการแห่บั้งไฟล้านจะมีการรำ การแสดงโชว์ต่างๆและตัวของบั้งไฟล้านเองก็จะมีการแต่งให้สวยงามน่าชม งานนี้จัดที่อำเภอเอราวัณจังหวัดเลย ไฮไลของงานจะมีอยู่ 2 อย่างก็คือการชมความงดงามของขบวนแห่งบั้งไฟและการแสดง อย่างที่ 2 จะเป็นการจุดบั้งไฟล้านซึ่งก็น่าตื่นเต้นมากๆ
ในการชมบั้งไฟก็ควรจะอยู่ห่างๆเพราะว่าอันตรายเหมือนกันเสี่ยงต่อการบั้งไฟระเบิด บั้งไฟขึ้นผิดที่ผิดทาง พุ่งมาหาคนฉะนั้นนักท่องเที่ยวที่จะมาดูบั้งไฟล้านจังหวัดเลยหรือบั้งไฟที่ไหนก็ตามควรจะเลือกจุดในการชมบั้งไฟที่เหมาะสมและปลอดภัยที่สุดสำหรับตัวเอง
จุดประสงค์ของงานประเพณีบั้งไฟนั้นเพื่อให้ฝนฟ้าตกตามฤดูกาล ในเมื่อแห้งแล้งมาก็ต้องขอฝนจากเทวดาพระยาแถน ซึ่งทำหน้าที่ให้ฝนตก เชื่อกันว่าถ้าจุดบั้งไฟนั้นจะเป็นการบอกกล่าวว่าขอฝนเมื่อเพื่อทำการเกษตรและทำมาหากินของมนุษย์
งานเทศกาลฤดูหนาววังสะพุง สำหรับงานนี้สามารถมาเที่ยวกันได้ในช่วงฤดูหนาวของเดือนธันวาคม จังหวัดเลยที่อำเภอวังสะพุงมีจัดกันทุกปี บริเวณหน้าที่ว่าการอำเภอวังสะพุง โดยในงานนั้นก็จะมีการจัดเป็นนิทรรศกาลงานโชว์การละเล่น หมอลำ การแสดงคอนเสิร์ต หนัง เครื่องเล่น และกิจกรรมอื่นๆ รวมไปถึงการออกร้านค้าจำหน่ายผลิตภัณฑ์สินค้าพื้นเมือง และสินค้าแฟชั่นต่างๆมากมาย ให้เหล่านักท่องเที่ยวและประชาชนได้พบกับความสนุกรื่นเริงได้ทั้งกลางวันและกลางคืน ระยะเวลาในการจัดงานนี้ประมาณ 7 วัน โดยแต่ละวันนั้นจะมีการจัดแสดงคอนเสิร์ตจากนักร้องดังมากหน้าหลายตาไม่ซ้ำกันไป
งานเทศกาลดอกฝ้ายบาน มะขามหวาน เมืองเลย งานนี้เริ่มแรกจัดเมื่อปี 2523 ไม่นานนี่เองเพราะว่าจังหวัดเลยนั่นได้ทำการปลูกฝ้ายเป็นจำนวนมากอีกจังหวัดหนึ่งในประเทศไทย โดยงานนี้ได้จัดแทนงานกาชาดจังหวัดโดยใช้ชื่อว่างานดอกฝ้ายบานแทน งานได้จัดขึ้นในทุกปีในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ โดยความโดดเด่นของงานดอกฝ้านบานนั้นในวันแรกของงานจะมีการแห่รถที่ตกแต่งไปด้วยดอกฝ้ายสวยงาม ประมาณ 20 ขบวนด้วยกัน ที่เป็นขบวนจากแต่ละอำเภอต่างๆนำมาแข่งกันและตามหน่วยงามเอกชนด้วย
หากนักท่องเที่ยวต้องการจะชมขบวนแห่ดอกฝ้ายก็ต้องมาเที่ยวงาน ดอกฝ้ายบาน เมืองเลยในวันแรก และจะได้ชมการประกวดเทพีดอกฝ้ายด้วย สามารถเที่ยวงานได้ทั้งตอนกลางวันและกลางคืน โดยเฉพาะในช่วงกลางคืนนั้นจะมีความคึกคักเป็นพิเศษ เต็มไปด้วยการแสดง มหรสพ คอนเสิร์ต มากมาย ร้านค้า ร้านอาหาร ร้านกิจกรรมต่างๆให้เลือกเล่นกันสนุกสนาน ใครมาเที่ยวงานนี้ก็ต้องเที่ยวอย่างน้อยประมาณ 2 วันน่าจะคุ้มสุดๆแล้ว
ประเพณีสงกรานต์ไทย – ลาว จ.เลย งานประเพณีสงกรานต์นั้นถือว่าเป็นงานวันขึ้นปีใหม่ของไทยเรา แต่ในอำเภอท่าลีจังหวัดเลย ได้มีประเพณีสงกรานต์ไทยเลย ที่บริเวณริมแม่น้ำเหือง
ที่ต้องเป็นไทยลาวก็เพราะว่ามีประชาชนชาวลาวนั้นมาร่วมกิจกรรมกันเป็นจำนวนมาก ได้มาสนุกสนานทำกิจกรรมร่วมกันแต่รูปแบบของกิจกรรมก็ยังเป็นการรดน้ำ ดำหัวผู้ใหญ่ ขอพร ก่อเจย์ดีทราย สาดน้ำกันให้เย็นฉ่ำใจนั่นเอง
ประเพณีแห่ดอกไม้ บุญเดือนหก งานบุญนี้ถูกจัดขึ้นที่บ้านอาฮี ซึ่งเป็นหมู่บ้านเก่าแก่มานานหลายร้อยปีแล้ว โดยแต่เดิมเป็นเมืองชื่อว่า “เมืองตูม” แต่ต่อมาก็กลายเป็นหมู่บ้านและมีประเพณีเดิมที่สืบทอดต่อการมาถึงรุ่นปัจจุบันคือการแห่ต้นดอกไม้ ซึ่งจะจัดงานขึ้นในทุกปีเพื่อบูชาและทำการขอขมาต่อพระรัตนตรัย ให้เกิดความเป็นศิริมงคลต่อตัวเองและชาวบ้าน โดยงานจะถูกจัดขึ้นตรงกับวันสงกราน คือ 13 – 16 เมษายนของทุกปีเลย โดยในแต่ละวันนั้นรูปแบบของกิจกรรมงานแห่ต้นดอกไม้จะต่างกันไป โดยวันแห่จะเป็นวันที่ 4 ของงานคือวันที่ 14 เมษายน
นอกจากการแห่แล้วยังมีกิจกรรมที่ชาวบ้านนั้นได้ทำร่วมกันคือจะมีการประกวดหมอลำ หมอแคน ต่างๆ สร้างความสนุกสนานคึกครื้นให้กับบรรยากาศของงานมากยิ่งขึ้น สำหรับนักท่องเที่ยวที่อยากจะชมงานประเพณีแห่ดอกไม้นั้นสามารถไปชมกันได้ บ้านอาฮี อำเภอท่าลี่ จังหวัดเลย ในช่วงวันสงกรานต์นั่นเอง
ก็ต้องบอกว่างานประเพณีสำคัญของชาวจังหวัดเลยนั้นมีมากเหมือนกัน โดยในแต่ละงานนั้นรูปแบบกิจกรรมก็น่าสนใจมาก แตกต่างและน่าประทับใจนักท่องเที่ยวสามารถไปเที่ยวชมกันได้ในแต่ละปี โดยแต่ละงานประเพณีนั้นจะมีการจัดขึ้นอยู่เป็นประจำทุกปีอยู่แล้ว แต่ต้องเลือกไปเที่ยวให้ถูกช่วงของงานด้วยโดยสามารถสอบถามวันเวลาในการจัดงานได้ที่สำนักงานการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยจังหวัดเลยก็จะได้ข้อมูลของการท่องเที่ยวงานประเพณีและสถานที่ท่องเที่ยวเลยอื่นๆ
